Odpowiedzialność organizatora turystyki za skutki zamachu terrorystycznego
Dlaczego żona zamordowanego w ataku terrorystycznym turysty przegra z Itaką w sądzie?
24 maja 2016 roku Sąd Okręgowy w Opolu ogłosi wyrok w sprawie o zapłatę 800.000,00 złotych. Organizator turystyki Nowa Itaka Sp. z o.o. pozwany został przez żonę swojego klienta, który zmarł w wyniku ataku terrorystycznego z marca 2015 roku. Sąd Okręgowy wypowie się czy organizator turystyki powinien wypłacić zadośćuczynienie za śmierć swojego klienta w wyniku zamachu terrorystycznego. Kwota jaką oczekuje powódka, w przypadku uwzględnienia powództwa w całości byłaby prawdopodobnie najwyższą rekompensatą w kraju, uzyskaną w związku z nieprawidłowym wykonaniem umowy o imprezę turystyczną. Czy zasądzenie takiej kwoty jest możliwe? KCTiH przedstawia swoją analizę.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż ze względu na wysokość żądanej kwoty, orzeczenie Sądu Okręgowego w Opolu z pewnością nie będzie tym ostatecznym. Zarówno oddalenie powództwa, jak i jego uwzględnienie spowoduje złożenie dalszych środków odwoławczych (apelacja, skarga kasacyjna) przez stronę przegrywającą postępowanie.
Odpowiedzialność organizatora określona artykułem 11a ustawy o usługach turystycznych
Podstawowym źródłem odpowiedzialności organizatora turystyki za szkodę majątkową i niemajątkową wyrządzoną turyście jest artykuł 11a ustawy o usługach turystycznych. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą przez polskie sądy, w przypadku nieprawidłowego wykonania umowy powód- tu klient organizatora turystyki winien wykazać fakt poniesienia szkody, organizator turystyki natomiast chcąc uwolnić się od odpowiedzialności winien wykazać, iż nieprawidłowe wykonanie umowy było następstwem okoliczności, za które organizator turystyki nie odpowiada. Ustawodawca przewidział trzy przesłanki, których wystąpienie może zwolnić organizatora turystyki z odpowiedzialności:
a) działanie lub zaniechanie klienta;
b) działanie lub zaniechanie osób trzecich, nieuczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie, jeżeli tych działań lub zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć,
c) siła wyższa.
W przedmiotowym przypadku organizator turystyki z pewnością powoła się na ograniczenie swojej odpowiedzialności, w związku z faktem działania osób trzecich, nieuczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie. Do oceny Sądu Okręgowego w Opolu będzie należeć będzie, na ile zamach terrorystyczny będący źródłem szkody można było przewidzieć i uniknąć.
Czy organizator turystyki Nowa Itaka mógł uniknąć zamachu?
Z pewnością nie, jednoznacznie stwierdzić należy, iż za bezpieczeństwo w danym kraju odpowiada przede wszystkim miejscowa policja oraz inne jego służby specjalne. Jeżeli miejscowym organom nie udało się udaremnić zamachu- nie można w żaden sposób oczekiwać, aby organizator turystyki podejmował dodatkowe środki w tym zakresie.
Czy organizator turystyki Nowa Itaka mógł przewidzieć zamach?
Tu rozważania ekspertów są mniej jednoznaczne i właśnie w tym aspekcie swoją szansę upatruje pełnomocnik strony powodowej. Bezspornym w niniejszej sprawie jest fakt, iż zarówno w momencie zawarcia przez powódkę i jej zmarłego męża umowy, jak i w czasie jej realizacji, Ministerstwo Spraw Zagranicznych informowało o podwyższonym ryzyku związanym z podróżami do Tunezji.
Bezspornym jest również fakt, iż organizator turystyki zgodnie z artykułem 13 ustępem 2 zobowiązany jest do udzielenia swoim klientom informacji na temat szczególnych zagrożeń zdrowia i życia na odwiedzanych obszarach. Informacja ta powinna zostać przekazana w formie pisemnej. Jednak do rozważenia przez Sąd Okręgowy w Opolu pozostaje, czy terroryzm w krajach islamskich jest „szczególnym zagrożeniem” (zgodnie z definicją zawartą w słowniku języka polskiego PWN słowo „szczególny” tożsame jest ze słowami „wyjątkowy”, „niezwykły”). Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa stoi na stanowisku, iż biorąc pod uwagę życiowe doświadczenie przeciętnego człowieka, turysta wybierając wycieczkę do Tunezji powinien być świadomy ryzyka związanego z podróżami do krajów arabskich. Co więcej, ryzyko te było i jest powszechnie znane wśród turystów, z tą różnicą, że aż do zeszłorocznych zamachów w Tunisie i Susse było powszechnie ignorowane. W wątpliwość należy poddać również obowiązek organizatora turystyki do podawania swoim klientom komunikatów MSZ, które mają „charakter wyłącznie informacyjny i nie mogą stanowić podstawy do jakichkolwiek roszczeń.” (klauzula MSZ zawierana w każdym komunikacie).
Wartość przedmiotu sporu
Artykuł 11b ustęp 3 daje organizatorom turystyki uprawnienie do ograniczenia swojej odpowiedzialności względem klientów do dwukrotności ceny imprezy turystycznej, ograniczenie te nie może jednak dotyczyć szkód na osobie. Żądana przez powódkę kwota 800.000,00 tysięcy złotych najprawdopodobniej koncentruje się na zadośćuczynieniu strat o charakterze niemajątkowym, co do których wyżej wskazane wyłączenie nie ma zastosowania. Podkreślić jednak należy, iż nawet w przypadku uwzględnienia argumentacji pozwanej co do zasadności prezentowanej podstawy prawnej, zasądzona wartość zadośćuczynienia należy jedynie do obrachunku sądu. W tym miejscu wskazać należy, iż polskie sądy zasądzały zadośćuczynienia za śmierć bliskiej osoby o bardzo zróżnicowanych wysokościach, od kilkudziesięciu tysięcy do nawet kwoty przekraczającej dwa miliony złotych. Dla przykładu, częstą praktyką pełnomocników procesowych stron jest powoływanie się na tak zwany kazus smoleński (bliscy ofiar katastrofy smoleńskiej otrzymali po 250.000,00 złotych, decydując się na ugodę), stąd nawet w przypadku uwzględnienia zasadności podstawy prawnej, powództwo nie będzie najprawdopodobniej uwzględnione w całości.
Koszty sądowe
Biorąc pod uwagę powyższą analizę, Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa stoi na stanowisku, iż powództwo powinno zostać oddalone. Decydując się na wszczęcie tego typu postępowania, strona powodowa ryzykuje niemałą sumę związaną kosztami procesu. Oprócz kosztów związanych z wynagrodzeniem własnego pełnomocnika (wysokość zależna od zawartej umowy), strona powodowa w przypadku oddalenia powództwa zostanie obciążona kosztami procesu, na które składają się:
a) Koszty zastępstwa procesowego strony wygrywającej, co najmniej- 7.200,00 złotych;
b) Koszt opłaty od pozwu oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa- 40.017,00 złotych.
Przed wszczęciem postępowania sądowego, szczególnie w zakresie prawa turystycznego, gdzie rzadko można „z góry” przewidzieć wysokość wyegzekwowanych środków, niezwykle ważna jest konstrukcja umowy pomiędzy pełnomocnikiem, a powodem. Umowa taka winna uwzględniać nie tylko sposób wynagrodzenia pełnomocnika w przypadku uwzględnienia powództwa ale również obejmować ryzyko procesowe, jak i sposób jego finansowania na wypadek niepowodzenia.
Aktualizacja: Sąd Okręgowy w Opolu dnia 24 maja 2016 roku oddalił powództwo, o którym wyżej mowa.
Inne aktualności
Small Planet Airlines Sp. z o.o.- zażalenie w przedmiocie umorzenia postępowania układowego
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa Sp. z o.o. zawiadamia, iż dnia 06 lutego 2019 roku złożyła do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie zażalenie na postanowienie [...]
RODO- informacja na temat przetwarzania danych osobowych przez KCTiH
Od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób [...]
Mariusz Muras- zapytanie ofertowe- wierzytelność na sprzedaż
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa wzywa wszystkie podmioty zainteresowane nabyciem wierzytelności względem dłużnika Mariusza Murasa (Muras) [...]
Zapytanie ofertowe, sprzedaż wierzytelności- Wizz Air Ukraine Airlines llc
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa wzywa wszystkie podmioty zainteresowane nabyciem wierzytelności przysługujące naszym mocodawcom względem Wizz [...]
Zapytanie ofertowe, sprzedaż wierzytelności- Wizz Air Ukraine Airlines llc
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa wzywa wszystkie podmioty zainteresowane nabyciem wierzytelności przysługujące naszym mocodawcom względem Wizz [...]
Zapytanie ofertowe, sprzedaż wierzytelności- Citron Travel Sp. z o.o..
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa wzywa wszystkie podmioty zainteresowane nabyciem wierzytelności przysługujące naszym mocodawcom względem Citron [...]
Zapytanie ofertowe, sprzedaż wierzytelności- Alfa Star S.A.
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa wzywa wszystkie podmioty zainteresowane nabyciem wierzytelności przysługujące naszym mocodawcom względem Alfa Star
Sytuacja klientów Alfa Star S.A., którzy zakupili usługę przelotu lotniczego lub usługę hotelarską.
Sytuacja klientów Alfa Star S.A., którzy zakupili pojedyncze usługi (przelot, hotel)za pośrednictwem niewypłacalnego Alfa Star kształtuję się w inny sposób niż tych [...]
Alfa Star S.A.- niewypłacalność. Procedura zwrotu środków.
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa na podstawie udzielonego pełnomocnictwa reprezentuję klienta Alfa Star S.A., który poniósł szkodę finansową [...]
Czy biuro podróży może... zmienić miejsce przylotu lub środek transportu?
Wobec wielu pytań turystów na temat ich podstawowych praw związanych zakupioną imprezą turystyczną, obalamy mity skutecznie utrwalane przez [...]
Dlaczego KCTiH publikuję informację o długach organizatorów turystyki?
W ostatnim czasie Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa publikowało na portalu www.kctih.org oraz na swoim profilu społecznościowym www.facebook.com/kctih [...]
Monitring usług turystycznych świadczonych przez organizatorów turytyki.
Czy wiesz, jak Twoi turyści oceniają sprzedane przez Ciebie usługi? Czy masz wiedzę na temat sposobu rozpatrzenia reklamacji Twoich klientów? Czy utrzymujesz [...]
Gwarancja Wakacje Bez Ryzyka- artykuł w najnowszych Wiadomościach Turystycznych
Z satysfakcją informujemy, iż oferowany przez KCTiH produkt Gwarancja Wakcje Bez Ryzyka został dostrzeżony przez branżowy dwutygodnik [...].
Gwarancja Wakacje Bez Ryzyka- oferta dystrybucji dla agentów turystyki.
Wszystkich Agentów zainteresowanych rozszerzeniem oferty własnych usług o Gwarancję Wakacje Bez Ryzyka, prosimy o wypełnienie formularza
Zmiana warunków umowy o imprezę turystyczną przez organizatora. Prawa turysty.
Znane biuro podróży nie chcę zwrócić swoim klientom pieniędzy, pomimo obowiązków wynikających z ustawy o usługach turystycznych. Niestety jest to częsty przypadek...
GWARANCJA WAKACJE BEZ RYZYKA- 100%-owe zabezpieczenie polskiego turysty.
W ramach opłaty gwarancyjnej, Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa sfinansuje wszystkie koszty związane z dochodzeniem roszczenia, gwarantując
Odwołany lot- prawa pasażera. Kiedy pasażerowi przysługuje odszkodowanie?
Należy pamiętać, iż strajk w pracowników w przedsiębiorstwie nie stanowi nadzwyczajnej okoliczności, która mogłaby zwolnić przewoźnika z odpowiedzialności...
Opóźniony lot, odwołany lot- Polskie Linie Lotnicze LOT S.A
KCTiH informuje, iż prowadzi zbiorowe postępowania reklamacyjne, w związku z komplikacjami rejsów: relacji Chania- Katowice/Wrocław oraz Warszawa - Katowice- Warszawa [...]
Powiązania gospodarcze osób związanych z OK Service Travel Sp. z o.o., Aquamaris.S.A.
Dnia 14 sierpnia 2013 roku biuro podróży OK Service Travel z siedzibą w Bielsku Białej wydało oświadczenie o swojej niewypłacalności. Dnia 14 sierpnia 2013 roku biuro podróży OK
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa przestrzega. Jedziesz do Egiptu? Twoje ubezpieczenie...
Plaża, morze, all inclusive w środku lata, za jedyne 1.200,00 złotych- bajka? Wręcz przeciwnie… Na terenie Egiptu trwają zamieszki, w czasie których giną ludzie.
www.reklamacjawakacji.pl- bezpłatny kreator pism reklamacyjnych.
Za pośrednictwem kreatora pism reklamacyjnych www.reklamacjawakacji.pl, każdy turysta może bezpłatnie, w czterech prostych krokach wygenerować...
Prawo pasażera do opieki w przypadku opóźnienia lotniczego.
Bez względu na przyczynę opóźnienia, linia lotnicze bądź organizator turystyki ma obowiązek zapewnić opiekę i pomoc turystom. Opóźnienia lotnicze są jednymi z
Odszkodowania za zmiany w rozkładzie lotów- odpowiedzialność organizatora turystyki.
Czy biuro podróży ponosi odpowiedzialność z tytułu dokonanych zmian w rozkładzie lotów? Czy biuro podróży może zmienić miejsce docelowe lotu?
Reklamacja do biura podróży - gdy klient nie otrzymuje należnej mu rekompensaty.
Każdy turysta planując wczasy z biurem podróży zakłada, iż urlopu spędzi w warunkach określonych w ofercie. Praktyka pokazuje jednak, iż nie zawsze udaje się zrealizować taki
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa na portalach Facebook i Twitter!
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom turystów Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa utworzyło profile na portalach społecznościach twitter.com
W jakich przypadkach organizator turystyki ma prawo odwołać imprezę turystyczną?
Na początku bieżącego roku biuro podróży Ecco Holiday postanowiło odwołać imprezy turystyczne zarezerwowane przez turystów w ofercie typu first minute...
Najważniejsze informacje na temat paszportu. Ile czasu trwa wyrobienie i ile kosztuje paszport?
W trzecim artykule z serii pod tytułem „Najważniejsze informację na temat paszportu” Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa pisze, ile trwa wyrobienie oraz ile kosztuje paszport?
Podsumowanie lata w branży turystycznej - miesiąc drugi i trzeci.
Pierwszy miesiąc tegorocznego lata rozpoczął się prawdziwą bombą w postaci złożenia przez zarząd Sky Club`u wniosku o ogłoszenie upadłości, jego drugi miesiąc nie był
Podsumowanie lata w branży turystycznej- miesiąc pierwszy.
Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa podsumowuje wydarzenia minionych miesięcy w branży turystycznej. Trzeba przyznać, działo się sporo...
Zgłoszenie nieprawidłowości u rezydenta podczas trwania imprezy turystycznej.
Na polskim rynku usług turystycznych zarówno wśród turystów jak i organizatorów turystyki panuję powszechne przeświadczenie, iż płacąc przeciętną cenę za...
Większe sumy gwarancji ubezpieczeniowych w branży turystycznej.
Koniec wakacji dla wielu z pośród największych polskich organizatorów turystyki oznacza również koniec ważności gwarancji ubezpieczeniowej.
Najważniejsze informacje na temat paszportu. Dokąd można dotrzeć bez paszportu?
W drugim artykule z serii pod tytułem „Najważniejsze informację na temat paszportu” Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa pisze, gdzie każdy obywatel Polski może dotrzeć...
Filiz Tour- kolejny organizator turystyki z problemami finansowymi.
W dniu dzisiejszym, to jest 4 września 2012 na stronie internetowej www.filiztour.com pojawiła się informacja na temat problemów finansowych organizatora turystyki...
Wysokość kapitału zakładowego, a bezpieczeństwo turystów.
Czym jest kapitał założycielski? Czy wysoki kapitał zakładowy w jakikolwiek sposób podnosi wiarygodność spółki, a niski go obniża? Czy ma wpływ na bezpieczeństwo turystów?
Wiarygodność pośredników i agentów turystyki, czyli komu klient przekazuje pieniądze.
Branża turystyczna rządzi się swoimi własnymi, bardzo specyficznymi prawami. Chcąc wybrać się na wymarzone wakacje, musimy zapłacić za nie na wiele...
Najważniejsze informacje na temat paszportu. Gdzie należy wyrobić paszport?
Ze względu na wagę zastosowania paszportu Krajowe Centrum Turystyki i Hotelarstwa przygotowało serię artykułów na tematy związane z paszportami...